BN de Stem
Gat in kloostermuur voor biënnale vangt alle blikken
BN de Stem, 19 mei 2023
Als een soort golf rolt de houten constructie uit het gat in de betonnen muur van de Onze Lieve Vrouwe Abdij aan de Kloosterdreef in Oosterhout. Het kunstwerk in wording van Frank Havermans, deelnemer aan de h3h biënnale, vangt alle blikken.
,,Wauw!” dacht Frank Havermans toen hij hoorde dat de zusters een tijdelijk gat wilden maken in de kloostermuur om een deel van de kloostertuin open te stellen tijdens de h3h Biënnale. ,,Daar kan ik wat mee.” De Benedictijner zusters van de Onze Lieve Vrouwe Abdij (OLV) doen dit jaar voor het eerst mee aan de derde editie van de Oosterhoutse h3h biënnale met het thema geloof.
Het gat in de kloostermuur aan de Kloosterdreef, vlak bij de kruising met de Hoogstraat, werd afgelopen dinsdag gemaakt. Direct achter de muur ligt een sloot. Daarom maakte Havermans, creator van kunstwerken met een gebruiksfunctie, een combinatie van een brug, paviljoen en poort. ,,In de volksmond heet dat een poortbrug.”
De kunstenaar liet zich inspireren door de 100-jarige geschiedenis van de OLV. ,,Het strenge kloosterleven speelde zich af in complete afzondering van de samenleving. De zusters leefden achter een fysiek en symbolisch stalen hekwerk, vandaar ook de naam slot- kloosters en -zusters. Ik vond een oude foto van een zuster achter de tralies. Een mooi eenvoudig beeld. Daarom heb ik het raam aan beide zijden van het loopgedeelte in de brug van een raster voorzien als verwijzing naar de tralies.”
De Y-vorm van het ontwerp van de poortbrug heeft meerdere functies. De onderkant van de Y bevindt zich aan de kant van de weg. Een smalle ingang die zich aan het einde in twee wegen splitst, waardoor de bezoeker moet kiezen. Ook schermt de Y de paal af van de betonnen schutting. Alleen de twee horizontale panelen zijn weggehaald.
De houten poortbrug heeft een hoogte van 2 meter. De betonnen schutting uit de jaren zestig, zeventig is 2,50 meter hoog. Als de constructie klaar is, legt Havermans de dakplaten van de schutting weer terug. De planken waarmee de brug is gebouwd zijn 25 centimeter breed, net als de panelen van de betonnen muur.
De geboren Bredanaar (1967) studeerde aan de Sint Joost. Hij ontwierp en bouwde de constructie in zo’n vijf maanden. Deze week arriveerde de poortbrug in delen bij de kloostermuur. Volgende week rond hij de laatste werkzaamheden bij de Kloosterdreef af. ,,Ik vind het een eer om het klooster van een poortbrug te voorzien. Het is een voorzichtig openbreken van een systeem. Ook al is het tijdelijk, er spreekt vertrouwen uit passend bij het thema geloof.”
Sjoerd den Dekker uit Oosterhout loopt over de Kloosterdreef. Zijn blik wordt gevangen door de houten constructie. ,,Is dat voor de Biënnale? Daar heb ik nog nooit van gehoord. Het maakt me wel nieuwsgierig.”
De h3h biënnale vindt plaats van 3 juni tot en met 16 juli. Naast de OLV is de kunst ook te zien bij de Sint-Paulusabdij en het Sint-Catharinadal, de drie nog in gebruik zijnde kloosters, die samen de Heilige Driehoek vormen.
Curatoren Hendrik Driessen en Rebecca Nelemans hebben in totaal 25 kunstenaars uit binnen- en buitenland uitgenodigd met uitenlopende kunstwerken zoals schilderijen, sculpturen, (geluids)installaties, fotografie en video en monumentale ingrepen in het landschap. Daarnaast is er ook werk geselecteerd van de overleden Brabantse kunstenaars Piet den Blanken en JCJ Vanderheyden.